Het groepsproces: Wetten en modellen

Door Andé Woltinge
André Woltinge is trainer van de K.V. Zunobri

 

Als trainer heb je met verschillende zaken te maken, niet alleen het technische en tactische aspect van het korfballen. Maar ook met een groepsproces, of je nu al jaren samen speelt of net bij elkaar bent. Een groep is niet opeens vanzelf een groep, hier gaat een heel proces aan vooraf. Tijdens dit proces speelt er van alles binnen een groep. Dit heeft alles te maken met de term groepsproces. In mijn column benoem ik de wetten en modellen die van toepassing (kunnen) zijn tijdens dit groepsproces:

1. Het Babbel effect

Dit is een hypothese, die stelt dat degene die het meeste praat in een groep, waarschijnlijk ook de persoon is die als beste leider wordt gezien. Bij deze hypothese gaat het niet om de kwaliteit van de opmerkingen van deze persoon, maar om de kwantiteit van zijn opmerkingen.

1. Principe van de wederkerigheid

Dit principe houdt in dat personen en groepen eerder de neiging hebben om anderen en andere groepen aardiger te vinden als ze jou ook aardig vinden. Als groep A door bijvoorbeeld te schelden negatief gedrag van groep B uitlokt, reageert groep A daarop met nog negatiever gedrag en zo blijft het doorgaan. Op deze manier is de negatieve (conflict) spiraal is geboren.

1. Het Compensatie-effect

Dit is het verschijnsel dat andere groepsleden zich extra hard gaan inspannen om zo de tekortkomingen van anderen te compenseren. Het tegenovergestelde kan ook gebeuren, dit is het sucker-effect.

1. Het Sucker-effect

Dit is zoals hierboven al is genoemd het tegenovergestelde van het compensatie-effect. De exacte definitie van het sucker-effect is: het verschijnsel waarbij de bijdrage van groepsleden afneemt, op het moment dat zij zien dat andere groepsleden ook niet meer zo hard hun best doen of de kantjes er vanaf lopen. Je kan het dus zo zien dat deze mensen worden meegetrokken in de improductiviteit van het groepslid of de groepsleden die de kantjes ervan aflopen.

1. Roos van Leary model

De Roos van Leary is een model waarmee kan worden voorspeld hoe iemand zal reageren op jouw gedrag. De Roos van Leary gaat uit van de theorie dat gedrag, ander gedrag oproept. Door te kijken naar het gedrag (interactie) tussen twee personen kan worden afgeleid wat de relatie is tussen deze personen. Dit model brengt de onderlinge verhouding tussen mensen in beeld.

Deze onderlinge verhouding tussen mensen wordt langs twee assen bepaald:

Veel theorie in mijn eerste column, maar ga eens kijken of je dingen herkent in het groepsproces die op dit moment aan de gang is bij Zunobri 1. En kun je ze benoemen aan de hand van deze theorieën?

In mijn volgende column zal ik nader ingaan in op de volgende vraag:

 Is het sturen op (korfbal) techniek en tactiek belangrijker, dan het sturen op het groepsproces?

André Woltinge

Trainer Zunobri 1